17/03/2021
Czy urządzenia automatyczne wymagają ustawiania przez lekarza?

Współczesne aparaty CPAP to bardzo zaawansowane technicznie urządzenia medyczne. Potrafią precyzyjnie wykrywać nawet najmniejsze zaburzenia oddechu. Wyposażone są w złożony algorytm, który potrafi te zaburzenia odpowiednio różnicować, a nawet rozpoznawać przyczynę bezdechu (odróżniać bezdechy obturacyjne od centralnych). Aparaty automatyczne (AutoSet) czuwają przy naszym łóżku przez całą noc, nieustannie regulując ciśnienie w taki sposób, aby było ono możliwie najbardziej efektywne terapeutycznie. Dzięki temu terapia jest nie tylko skuteczna, ale także komfortowa i realizowana przy możliwie najniższych ciśnieniach.

Można by podejrzewać, że przy tak „inteligentnej” technologii, rola lekarza w procesie leczenia bezdechu aparatem CPAP jest marginalna i sprowadza się do zalecenia zakupu aparatu. Nic bardziej mylnego! Lekarz jest absolutnie niezbędny do tego aby jak najlepiej ustawić aparat, a później monitorować terapię, reagując odpowiednią korektą ustawień w razie potrzeby. Rola lekarza jest kluczowa szczególnie na początku terapii, w trakcie której należy odpowiednio ustawić aparat i ustabilizować leczenie. Lekarz jest także najlepszą osobą, która pomoże nam odpowiedzieć na pytania odnośnie terapii i w rozwiązaniu ewentualnych problemów, które zdarzają się na początku tej drogi.

CPAP jest ustawiany przez lekarza w ramach próby terapeutycznej, nazywanej potocznie miareczkowaniem. Proces tem może być realizowany w szpitalu, lub coraz częściej w domu pacjenta, dzięki możliwości zdalnego monitorowania terapii, którą dają moduły komunikacji bezprzewodowej dostępne we wszystkich  urządzeniach firmy ResMed.

Przewagą miareczkowania w warunkach domowych jest to, że może trwać dłużej, pacjent ma więcej czasu na przyzwyczajenie się do aparatu i wypróbowanie różnych ustawień i masek. Cechuje je większa akceptacja terapii przez adresowanie problemu w miejscu jego występowania – we własnym łóżku.

Najczęściej w takiej próbie wykorzystujemy wysokiej klasy aparat automatyczny (AutoSet), o klinicznie potwierdzonej skuteczności. Czasami taka próba wykonywana jest dodatkowo z pulsoksymetrem. Dla pacjenta nie ma w tym nic skomplikowanego, przez kilka dni śpi podłączony do tego urządzenia, a lekarz w razie potrzeby zmienia ustawienia aparatu w taki sposób, aby terapia była maksymalnie skuteczna i komfortowa. Wynikiem tego procesu są zalecenia odnośnie optymalnych terapeutycznie ciśnień, które następnie są ustawiane w docelowym urządzeniu CPAP. 

Miareczkowanie pełni jeszcze jedną, bardzo ważną funkcje. Ponieważ zazwyczaj są to pierwsze w życiu noce spędzone z CPAP, to jest to świetna okazja aby wypróbować jak czujemy się z terapią. Możliwość przetestowania różnych typów masek. Dzięki temu, że proces jest realizowany przez kilka dni, z bezpośrednim wsparciem lekarza, jest to doskonała okazja do tego aby rozwiać swoje wątpliwości ale także nauczyć się tego jak obsługiwać aparat, dopasowywać maskę, dbać o higienę sprzętu czy radzić sobie z drobnymi niedogodnościami które mogą ale nie muszą wystąpić.

Czy możliwe jest użytkowanie automatu bez procesu miareczkowania? Teoretycznie tak, istnieje ryzyko, że taka terapia nie spełni naszych oczekiwań. Dla niewielkiej części osób spanie z nieustawionym aparatem może być niekorzystne, ponieważ tylko lekarz w trakcie próby terapeutycznej może potwierdzić, że ciśnienia ustawiane automatycznie przez aparat, nie zwiększą. ilości zaburzeń centralnych. Pomimo tego, że dobrej klasy aparaty takie jak AirSense 10 Autoset są wyposażone w mechanizmy mające na celu zapobieganie negatywnym skutkom takich zdarzeń, to jedynie lekarz jest w stanie ustawić aparat w taki sposób, aby zapobiegać im także w przyszłości. 

Lekarz w procesie miareczkowania ustala dwie wartości ciśnień: minimalną i maksymalną. Algorytm aparatu CPAP zostaje w ten sposób ograniczony do tego wąskiego zakresu. Warto wiedzieć, że zbyt niskie ciśnienie minimalne zdecydowanie obniża komfort oddechowy i może być przyczyną duszności. Co prawda aparat zazwyczaj automatycznie podniesie wartość tego ciśnienia samodzielnie, ale zanim do tego dojdzie musi nastąpić określona ilość zdarzeń oddechowych. Zbyt wysoka wartość ciśnienia maksymalnego również może powodować problemy z oddychaniem, w szczególności z wydechem. Nasilać będą się skutki uboczne terapii takie jak np. aerofagia Z kolei zbyt szeroki zakres ciśnień powodować może wybudzenia spowodowane zmianami podawanego przez aparat ciśnienia..  Zdecydowanie warto poprosić profesjonalistę o pomoc w odpowiednim ustawieniu terapii. Będzie ona bezpieczniejsza, skuteczniejsza ale również bardziej komfortowa, a my będziemy mieli przekonanie, że wykorzystujemy nasz aparat w 100%.