02/01/2023
Badanie poligraficzne snu. Skuteczny sposób na diagnozę zaburzeń sennych

Nie bez powodu mówi się, że zdrowy sen jest lekarstwem niemalże na wszystkie dolegliwości. Regeneracja organizmu jest bardzo ważna do prawidłowego funkcjonowania człowieka w ciągu dnia. Stałe uczucie znużenia i zmęczenia może prowadzić do nieodwracalnych skutków zdrowotnych. Często wysokiej jakości sen jest zakłócany głośnym i niezwykle niebezpiecznym chrapaniem. Bezdech senny to dolegliwość uleczalna, jednakże należy ją najpierw odpowiednio zdiagnozować. Na czym polega i jak wygląda poligraficzne badanie snu?

Czym jest bezdech senny?

Wiele osób często narzeka na złe samopoczucie, problemy z koncentracją i ogólne rozbicie w ciągu dnia. Nierzadko jest to spowodowane niewyspaniem się, wynikającym z częstego oddawania moczu w nocy, głośnym chrapaniem, problemem z zaśnięciem etc. Nie ulega wątpliwości, że ilość snu jest kwestią indywidualną, jednakże fizjologiczne granice optymalnej długości wypoczynku wynoszą 7-8 godzin. Bagatelizowanie zapotrzebowania organizmu na wysokiej jakości sen może w konsekwencji prowadzić do wielu niebezpiecznych schorzeń.

Trudności z zasypianiem są obecnie jedną z najczęstszych przyczyn konsultacji z lekarzami. U wielu osób, cierpiących na bezsenność, diagnozuje się obturacyjny bezdech senny. Jest to choroba, która przejawia się spłyceniem lub całkowitym zatrzymaniem oddechu w trakcie snu. To zjawisko może powtarzać się kilkadziesiąt razy w ciągu jednej nocy i jest niezwykle niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia człowieka.

Epizody zatrzymania oddechu trwają zazwyczaj więcej niż 10 sekund i mogą występować również u zdrowych osób. Niemniej jednak na bezdech senny cierpią najczęściej ludzie otyli, mężczyźni po 40. roku życia i kobiety przechodzące menopauzę. Głównymi przyczynami występowania tego poważnego schorzenia są nieprawidłowości w budowie górnych dróg oddechowych, takie jak przerost migdałków podniebiennych, wiotkie mięśnie podniebienia, zbyt krótki języczek, polipy, skrzywienie przegrody nosa, nieprawidłowa budowa żuchwy itp. Aby zdiagnozować OBS, trzeba wykonać badanie poligraficzne.

Badanie poligraficzne snu - na czym polega?

Chcąc upewnić się, że problemy z zasypianiem są spowodowane bezdechem sennym, warto zdecydować się na badanie polisomnograficzne (pełne badanie snu, wykonywane w szpitalach i placówkach medycznych) lub skrócone badanie poligraficzne.

Technika monitorowania ludzkiego ciała w trakcie wypoczynku ma na celu diagnozowanie lub wykluczenie objawów wskazujących na OBS. Polisomnografia wymaga jednodniowej hospitalizacji i podłączenia do rozbudowanej aparatury, co z pewnością jest w dużym stopniu niekomfortowe i stresujące dla pacjenta. Aby tego uniknąć, można wybrać opcję kontrolowania jakości snu w domu. Badanie poligraficzne snu również służy do właściwego rozpoznania bezdechu sennego, niemniej jednak jest nieco uproszczony proces.

Jak wygląda poligraficzne badanie snu?

Aby poprawnie wykonać badanie poligraficzne, należy udać się do placówki medycznej, gdzie osoba cierpiąca na bezsenność otrzyma specjalny aparat. W skład zestawu wchodzi pulsoksymetr, zakładany na palec wskazujący, pas oddechowy, umieszczany wokół klatki piersiowej i kaniula oddechowa, wsadzana pod nozdrza pacjenta. Przymocowany do pasa oddechowego aparat medyczny zapisuje wszystkie niezbędne informacje, potrzebne do prawidłowego rozpoznania OBS. W taki sposób kontroluje się pozycje ciała podczas snu, sposób oddychania, natlenienie krwi itp. Badanie poligraficzne snu powinno trwać przynajmniej przez 6 godzin, aby uwzględniło jak najbardziej wiarygodny wynik.

Badania poligraficzne - kto powinien wykonać?

Badaniom snu powinno się poddać wtedy, gdy osoba cierpiąca na bezsenność zauważa u siebie objawy charakterystyczne dla obturacyjnego bezdechu sennego. W wielu przypadkach jest to nieco kłopotliwe, ponieważ w początkowej fazie choroby pacjent nie odczuwa zbytnio uciążliwych konsekwencji związanych z tym niebezpiecznym schorzeniem. Niemniej jednak warto obserwować reakcję organizmu lub wziąć pod uwagę opinie osoby, z którą się śpi np. męża, żony, dzieci itp.

Dzienne objawy OBS:

• suchość w ustach po przebudzeniu i spierzchnięte wargi,
• senność uniemożliwiająca normalne funkcjonowanie,
• rozdrażnienie i nerwowość,
• ból głowy,
• spadek libido,
• problemy z pamięcią i koncentracją,
• uczucie zmęczenia bez względu na ilość snu.

Nocne objawy obturacyjnego bezdechu sennego:

• problemy z zaśnięciem i zaburzenia oddychania,
• zaburzenia rytmu serca,
• głośne chrapanie, przerywane nagłą ciszą,
• częste oddawanie moczu,
• nadmierna potliwość.

Co dokładnie rejestruje poligraficzne badanie snu?

Monitorowanie jakości snu w domu jest o wiele bardziej komfortowe dla pacjenta niż spędzenie nocy w szpitalu lub innej pracowni diagnostycznej. Odbycie badania we własnym łóżku z pewnością redukuje stres, co jest korzystne dla spokojnego zaśnięcia. Ważne jest, aby osoba badana faktycznie przespała te kilka godzin. Można śmiało stwierdzić, że poligrafia to uproszczona wersja polisomnografii, która mierzy i zapisuje następujące parametry:

• rejestr przepływu powietrza przez drogi oddechowe,
• pozycje ciała w czasie snu,
• wysiłek oddechowy,
• chrapanie,
• saturację.

Niepełne badania snu w większości przypadków wystarczą do właściwego rozpoznania OBS, jednakże czasami zdarza się, że trzeba wykonać polisomnografię.

Koszt poligraficznego badania snu

Cena badania zależy w dużym stopniu od modelu i producenta aparatu. Koszt takiego sprzętu waha się od 2-7 tysięcy złotych. Niemniej jednak warto wiedzieć, że osoby borykające się z bezdechem sennym mają prawo skorzystać z dofinansowania NFZ. Aby wykonać badanie w domu, można wypożyczyć urządzenie, co jest o wiele tańszą alternatywą.

Jak dobrze przygotować się do badania poligraficznego snu?

Przed takim badaniem lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem, aby dowiedzieć się, czy osoba cierpi na jakieś choroby przewlekłe lub przyjmuje leki. Na konsultację ze specjalistą należy wziąć całą dokumentację medyczną i spis wszystkich zażywanych leków (niektóre z nich mogą wpłynąć na wyniki badań).

Przed założeniem aparatu, osoba cierpiąca na bezsenność powinna ubrać koszulę pozbawioną guzików. Pacjent w dniu badania nie powinien spożywać napojów zawierających kofeiny, nie powinien także zażywać środków nasennych i ziołowych. Nie zaleca się również konsumpcji obfitych i tłustych dań.

Podsumowanie

W przypadku występowania podstawowych objawów bezdechu sennego, należy nie zwlekać z decyzją i jak najszybciej udać się do specjalisty. Uproszczone badanie snu niemalże w każdym przypadku jest w stanie zdiagnozować to niebezpieczne schorzenie, które wpływa na zmęczenie w ciągu dnia, a także jest źródłem wielu chorób. Należy mieć świadomość tego, że nieleczony OBS prowadzi do wysokiego ciśnienia krwi, zawałów serca, chorób sercowo-naczyniowych, a nawet śmierci.